Vạn Lý Trường Thành có đúng là một vạn dặm hay không?

Vạn Lý Trường Thành có đúng là một vạn dặm hay không?

Trường Thành là một trong những công trình vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới và cũng là niềm tự hào của nhân dân Trung Quốc. Trường Thành gọi đầy đủ là Vạn Lý Trường Thành. Vậy có thật nó dài một vạn sặm không?

Thật ra Vạn Lý Trường Thành gồm nhiều đoạn Trường Thành nối liền với nhau do các nước chư hầu đã xây dựng hơn hai ngàn năm trước đây.
Trong hai thời Chiến Quốc và Xuân Thu, chiến tranh luôn luôn nổ ra, các nước chư hầu muốn chống lại lẫn nhau đã xây dựng những đoạn Trường Thành tại các nơi có hình thế hiểm yếu nhằm phòng vệ cũng như ngăn chặn sức tấn công từ các nước khác.
Đến năm 251 trước Công nguyên, Tần Thuỷ Hoàng thống nhất toàn cõi Trung Quốc, một mặt ông ra lệnh phá bỏ các bức tường thành trước kia dựng lên giữa các nước; mặt khác, nhằm ngăn chặn kỵ binh Hung Nô ở miền Bắc xâm lược xuống miền Nam, ông ra lệnh nối liền các đoạn Trường Thành ở phương Bắc của ba nước Tần, Triệu, Yên. Ngoài ra còn củng cố và kéo dài để hoàn thành bức Trường Thành của nhà Tần, bắt đầu từ phía Tây từ Lâm Thao (nay là huyện Mân ở tỉnh Cam Túc), phía Đông kéo dài tới Liêu Đông, với chiều dài hơn một vạn dặm Trung Quốc, về sau được gọi là Vạn Lý Trường Thành. Công trình này đã được tiến hành với quy mô cực kỳ lớn. Thời bấy giờ đã điều động tới hơn năm mươi vạn dân công và phải mất hơn mười năm mới hoàn thành, rất nhiều nhân công đã chỉ có đi mà không có về.
Truyền thuyết về nàng Mạch Khương khóc đổ Trường Thành chính là đã nảy sinh trong thời kỳ này. Về sau nhiều triều đại đã tu sửa và xây dựng thêm Trường Thanh, trong đó hai triều đại Hán và Minh tiến hành với quy mô lớn nhất. Trường Thành mà ngày nay chúng ta trông thấy là Trường Thành xây dựng vào đời Minh, nó bắt đầu từ Sơn Hải Quan thuộc tỉnh Hà Bắc, chạy ngang qua Hà Bắc, Bắc Kinh, Sơn Tây, Nội Mông, Thiểm Tây, Ninh Hạ, Cam Túc, tổng cộng bảy tỉnh, khu tự trị và thành phố trực thuộc, kéo dài sáu ngàn bảy trăm km tức là hơn mười ba ngàn dặm Trung Quốc

Những đoạn Trường Thành chính đầu tiên được Tần Thủy Hoàng cho xây dựng bằng cách ghép nối các đoạn thành nhỏ do các nước bại trận thời Chiến quốc xây nên. Mục đích là để ngăn chặn các đợt tấn công của những bộ tộc du mục phương Bắc, mối đe dọa lớn vào thời đó. Ngày nay, Vạn Lý Trường Thành thời Tần chỉ còn là phế tích và nằm xa hơn về phía bắc so với Trường Thành hiện tại.

Một đoạn trường thành thời Minh còn được giữ nguyên vẹn.

Sau thời Tần, các vua chúa khác của Trung Quốc tiếp tục xây dựng thêm các đoạn thành mới. Vạn Lý Trường Thành ngày nay được xây từ thời Minh, bắt đầu vào nửa sau thế kỷ 14 và kết thúc vào giữa thế kỷ 17. Oái oăm là dù các vua thời Minh đầu tư rất nhiều cho Trường Thành, triều đại này lại sụp đổ khi tướng Ngô Tam Quế phản bội và mở cổng Trường Thành tại Sơn Hải Quan để người Mãn Châu tràn vào.

Vạn Lý Trường Thành dài bao nhiêu?

Tên Vạn Lý Trường Thành (Tường thành dài vạn dặm) chỉ làmang ý nghĩa tượng trưng, vì mỗi thời có chiều dài khác nhau, thay đổi liên tục vì nhiều đoạn bị hư hại hoặc được xây dựng thêm. Ngày nay, Trường Thành dài 6.352 km và chạy từ bờ biển Bột Hải tới Tân Cương.

Bản đồ Vạn Lý Trường Thành. Đoạn còn lại ngày nay có màu vàng.

Xây Vạn Lý Trường Thành bằng gì?

Tên gọi nghe hoành tráng nhưng khởi đầu, Vạn Lý Trường Thành được xây bằng đất nện với các tháp canh ở khoảng cách đều nhau. Thời đó, triều đình bắt người dân phải đắp thành và họ thường xuyên bị bọn cướp tấn công. Số người chết nhiều tới mức các công trường được gọi là “Nghĩa địa dài nhất Trái đất” và có số liệu cho biết khoảng 1 triệu người đã chết trong quá trình xây dựng.

Sau này, Vạn Lý Trường Thành vẫn được xây bằng đất nên rất dễ bị mưa gió hay tác động từ con người làm hư hại. Đến thời Minh, Trường Thành được xây bằng gạch đá kiên cố hơn và nhờ vậy nhiều đoạn dài vẫn còn tới ngày nay.

Vật liệu xây dựng cũng tùy theo từng địa phương. Ở những nơi sẵn đá thì dùng đá để đắp Trường Thành, cũng có những nơi vẫn dùng gạch nung. Thậm chí cả loại keo làm từ gạo và lòng trắng trứng cũng được dùng trong xây dựng. Rùng rợn hơn nữa còn có những lời đồn đại khi xây bức tường thành, cần phải huy động một số lượng lớn nhân lực, phần đông số họ là những nông dân bần cùng. Họ vừa xây thành vừa bị đánh đập thúc giục nên hầu hết đều bỏ mạng trong khi "làm nhiệm vụ". Xác của những người này bị ném hết vào công trình, sau đó phủ đất lên.

Một đoạn thành như con rồng đá như nằm trong sương.

Có những điểm gì nổi tiếng trên Vạn Lý Trường Thành?

Điểm nhấn trên hàng ngàn dặm của Trường Thành chính là các cửa ải. Đó là những nơi tập trung đông quân canh gác vì là cửa ngõ để ra vào vùng đất được bảo vệ. Có khá nhiều cửa ải nổi tiếng trong hàng ngàn năm lịch sử của Trường Thành và dưới đây là 3 cái tên quen thuộc nhất.

Một cửa ải nằm chênh vênh trên núi cao.

Sơn Hải Quan là cửa ải đầu tiên ở phía đông, và vẫn còn trong tình trạng tốt. Nơi đây gắn với sự kiện người Mãn Châu vượt Trường Thành vào Trung Quốc, đánh dấu sự sụp đổ của nhà Minh cũng như vai trò quân sự của Vạn Lý Trường Thành. Tường thành tại pháo đài Sơn Hải Quan cao 14m và dày 7m.

Nhạn Môn Quan là cửa ải rất nổi tiếng trong truyện kiếm hiệp vì thường được xem là nơi phân chia ranh giới giữa Trung Quốc và đại mạc Mông Cổ. Nhân vật Kiều Phong trong truyện "Thiên Long bát bộ" của Kim Dung đã tự sát tại đây và được xem là biểu tượng của sự bi tráng. Cái tên Nhạn Môn Quan xuất phát từ địa thế hiểm yếu khiến ngay cả bầy chim nhạn cũng phải bay men theo vách núi mới qua được ải.

Gia Dụ Quan nằm ở điểm cực Tây của Vạn Lý Trường Thành ngày nay và cũng đánh dấu nơi bắt đầu của Con đường tơ lụa danh tiếng. Đây cũng là một trong các điểm du khách thường viếng thăm.

Tuy vậy, nơi mà khách du lịch biết tới nhiều nhất lại là Bát Đạt Lĩnh, đoạn Trường Thành nằm gần Bắc Kinh, một trong các điểm du lịch chính của thành phố này. Tuy nhiên, đoạn Trường Thành này đang bị xuống cấp vì các du khách thiếu ý thức thường vẽ bậy nhằm “để lại dấu ấn”.

Có nhìn được Vạn Lý Trường Thành từ vũ trụ không?

Trước đây, người Trung Quốc thường tự hào rằng Vạn Lý Trường Thành có thể nhìn được từ mặt trăng. Nhưng các nhà du hành vũ trụ đã phản bác điều này. Thực tế cho thấy, người ta chỉ nhìn được Vạn Lý Trường Thành từ độ cao dưới 50km, trong điều kiện thời tiết tốt và phải biết rõ vị trí. Vạn Lý Trường thành có độ rộng chỉ vài mét và màu sắc giống với môi trường xung quanh, vì thế chuyện nhìn thấy từ trên mặt trăng chỉ là đồn đại.